طلاق توافقی و تمام نکاتی که باید در مورد آن بدانید

طلاق، یکی از مسائلی است که در جامعه ما همواره مورد توجه و بحث قرار گرفته است. این موضوع به دلیل اثرات روانی، اجتماعی و مالی آن بر زندگی افراد، همواره مورد توجه بوده و هست. یکی از انواع طلاق، توافقی است که می‌تواند بدون نیاز به جلسات مکرر دادگاه انجام ‌شود. در این مقاله می‌خواهیم بررسی کنیم که طلاق توافقی چگونه انجام می‌شود و با توجه به توافقی بودن طلاق، وکیل چه نقشی در این فرآیند ایفا می‌کند؟

انواع طلاق در محاکم

طلاق به سه نوع توافقی، از جانب زوج و از جانب زوجه تقسیم می‌شود. در طلاق توافقی، زوجین با هم توافق نامه ایجاد می‌کنند و سپس این توافق نامه را به تأیید مراجع قضایی می‌رسانند.

اما در اکثر موارد، زوجین تمایلی به حضور در دادگاه و انجام مذاکرات رسمی ندارند. بنابراین، برای تنظیم توافقنامه و انجام مراحل قانونی، اغلب به وکیل مراجعه می‌کنند.

توجه: در طلاق خارج از کشور، زوجین می‌توانند برای تنظیم وکالت به کنسولگری مراجعه ‌کنند و به دو وکیل در ایران وکالت دهند تا کل پروسه جدایی توافقی توسط وکلا انجام شود.

مراحل طلاق توافقی بدون وکیل

برای انجام این نوع طلاق بدون وکیل باید مراحل زیر را طی کنید:

۱. ثبت‌نام در سامانه ثنا

برای شروع، زوجین باید در سامانه ثنا ثبت‌نام کرده و دادخواست طلاق را ثبت کنند. این سامانه برای پیگیری ابلاغیه‌ها و دادخواست‌ها استفاده می‌شود و تمام ابلاغیه‌ها از طریق پیامک یا سامانه ارسال می‌شود.

۲. ثبت‌نام در سامانه تصمیم

برای شرکت در جلسات مشاوره و دریافت گواهی عدم امکان سازش، ثبت‌نام در سامانه تصمیم ضروری است. پس از ثبت‌نام، جلسات مشاوره به زوجین اعلام می‌شود.

۳. ثبت دادخواست طلاق توافقی از طرف زن یا شوهر

زوجین باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و دادخواست خود را ثبت کنند. استفاده از وکیل در این مرحله توصیه می‌شود، اما امکان انجام آن بدون وکیل هم وجود دارد.

۴. حضور در دادگاه

پس از ثبت دادخواست، زوجین باید در جلسات دادگاه حاضر شوند و توافق خود را به قاضی اعلام کنند. قاضی براساس توافقات زوجین، شرایط را بررسی و رأی خود را صادر می‌کند.

۵. صدور گواهی عدم امکان سازش و اجرای صیغه طلاق

شاید بپرسید بعد از رای دادگاه برای طلاق توافقی چه باید کرد؟ باید بدانید صدور رای پایان کار نیست و پس از صدور گواهی عدم امکان سازش، زوجین باید ظرف ۳ ماه به دفتر ثبت طلاق مراجعه کرده و صیغه طلاق را جاری کنند.

مدارک لازم برای توافقی طلاق گرفتن

• اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی زوجین
• گواهی بکارت (در صورت طلاق در دوران عقد)
• گواهی عدم بارداری
• سند ازدواج
• نتایج جلسات مشاوره

مدت زمان انجام طلاق توافقی بدون وکیل

انجام توافقی طلاق بدون حضور وکیل معمولاً بین ۶ تا ۹ ماه طول می‌کشد، زیرا ممکن است زوجین با مراحل پیچیده‌تری روبرو شوند.

حضور وکیل در جدایی توافقی

در فرآیند طلاق با توافق هم، زوجین هر دو می‌توانند به صورت مستقل یا به کمک وکیل‌های حقوقی اقدام کنند. یعنی ممکن است یکی از زوجین مستقلا اقدام کند و حضور داشته باشد و دیگری وکیل بگیرد یا هر دو وکیل داشته باشند. در هر حال حضور وکیل به عنوان نماینده‌ حقوقی هر یک از طرفین، بهبود فرآیند و حفظ حقوق و منافع هر دو طرف را تضمین می‌کند.

مراحل طلاق به صورت توافقی با وکیل شامل:

• توافق زوجین در مورد مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و تقسیم اموال.
• تنظیم وکالت نامه طلاق. زوجین به صورت جداگانه به دو وکیل دادگستری وکالت می‌دهند.
• حضور در جلسات مشاوره. حضور زوجین در این جلسات الزامی است (در صورت عدم توافق، گواهی عدم امکان سازش صادر می‌شود).
• ارائه دادخواست طلاق به دادگاه توسط وکلا (پس از دریافت گواهی عدم امکان سازش).
• حضور وکلا در دادگاه برای دریافت حکم طلاق. حضور زوجین در این مرحله الزامی نیست و وکلایشان می‌توانند در دادگاه حاضر شوند.
• ثبت طلاق در دفترخانه. پس از صدور حکم طلاق، وکلا با ارائه حکم به دفترخانه، طلاق را ثبت می‌کنند.

در طلاق توافقی چه چیزهایی به زن تعلق می‌گیرد؟

سؤالی که در هنگام طلاق توافقی پیش می‌آید این است که تکلیف مهریه در طلاق توافقی چه می‌شود؟ وقتی زوجین هر دو موافق جدایی هستند، با توافق کامل و مسالمت‌آمیز از هم جدا می‌شوند و تمامی مسائل مرتبط با طلاق و موضوعات مالی، به توافق طرفین واگذار می‌شود. یکی از مهم‌ترین بخش‌های این توافق، حقوق مالی زن است که بر اساس قوانین حقوقی ایران و احکام شرعی به او تعلق می‌گیرد. این حقوق شامل مهریه، نفقه، جهیزیه، اجرت‌المثل و در برخی موارد تنصیف اموال می‌شود.

بخشنامه جدید و تغییرات قانونی

بخشنامه جدید طلاق توافقی در قانون مدنی حمایت از خانواده از سال 1397 تا کنون هیچ تغییر نداشته و زوجین بدون در یافت گواهی عدم سازش از مرکز غربالگری بهزیستی نمی‌توانند به دادگاه ارجاع شوند. این جلسات معمولا هر 10 روز یکبار برگزار می‌شود. تا پیش از بخشنامه جدید، تمامی درخواست‌های طلاق اول به مرکز داوری ارجاع می‌شد. بنابراین از آنجا که حضور در این جلسات ضروری است و حداقل ۳ جلسه دارد ادعاهایی مثل طلاق توافقی ۱۰ روزه و حتی یک روزه بی‌اساس و واهی است.

برای طلاق توافقی کجا باید رفت؟

در طلاق گرفتن توافقی، دادگاه محل اقامت زوج به عنوان دادگاه صالح در نظر گرفته می‌شود. یعنی همان محلی که زوج درخواست طلاق را مطرح کرده است.

اما برخی اوقات دادگاه محل اقامت زوجه هم می‌تواند صلاحیت رسیدگی داشته باشد. (بر اساس قوانین و مقررات مربوطه و بسته به شرایط خاص هر مورد).

دادگاه صالح برای طلاق توافقی دادگاه خانواده است. در صورتی که زوجین به توافق نهایی برسند، توافقنامه به دادگاه خانواده ارائه می‌شود تا تأیید شود. این دادگاه معمولا به صورت مختصر و کوتاه توافقنامه را تأیید می‌کند.

تعداد جلسات دادگاه

اینکه طلاق توافقی چقدر طول می‌کشد و تعداد جلسات دادگاه طلاق به چه صورت است به طور دقیق مشخص نیست. اما معمولا بین ۳ تا ۵ جلسه طول می‌کشد. از جمله عواملی که باعث طولانی شدن روند می‌شود عبارتند از:

• عدم توافق کامل زوجین: اگر زوجین در خصوص برخی موارد مانند مهریه، حضانت فرزندان و یا تقسیم اموال به توافق نرسند، تعداد جلسات بیشتر خواهد شد.
• بارداری زن: در صورتی که زن باردار باشد، طلاق تا زمان به دنیا آمدن بچه ممکن نیست و در نتیجه روند آن طولانی‌تر می‌شود.
• داشتن فرزند زیر سن قانونی: در صورتی که زوجین فرزند زیر سن قانونی داشته باشند، مسئله حضانت مطرح است که نیاز به دقت بیشتری دارد.

هزینه دادگاه 

به طور کلی هزینه این نوع طلاق نسبت به سایر روش‌ها پایین‌تر است و به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله:

• تمبر دادرسی
• حق الوکاله وکیل (در صورت استفاده از وکیل)
• هزینه‌های مربوط به مشاوره پیش از طلاق

توجه: در طلاق توافقی هزینه‌ها به عهده هر دو نفر است اما برحسب توافق زوجین، یک نفر می‌تواند کل هزینه‌ها را بپردازد.

خلاصه ‌مطلب

طلاق به صورت کلی در محاکم از نظر اجرا بر ۳ نوع است: توافقی، طلاق از طرف مرد زوج و طلاق از طرف زن.

در طلاق توافقی زوج و زوجه یا هر دو بدون وکیل با توافق نامه به دادگاه می‌روند یا یکی یا هر دوی آن‌ها به حضور در فرآیند حقوقی طلاق، تمایلی ندارند که در این صورت وکیل می‌گیرند.

در این مطلب،تمام نکات طلاق گرفتن به صورت توافقی را بازگو کردیم. برای کسب اطلاعات بیشتر و یا مشاوره و اعطای وکالت به مهدی نائینی وکیل پایه یک دادگستری، با شماره‌های مندرج در سایت تماس بگیرید.

سؤالات متداول

۱. طلاق توافقی چیست؟
طلاق توافقی نوعی طلاق است که زوجین با هم توافق می‌کنند تا بدون نیاز به جلسات مکرر دادگاه از یکدیگر جدا شوند. در این نوع طلاق، تمام مسائل مالی و حقوقی مربوط به طلاق از جمله مهریه، نفقه، حضانت فرزندان، و تقسیم اموال بر اساس توافق زوجین تعیین می‌شود.

۲. جدایی توافقی بدون وکیل چه مراحلی دارد؟
مراحل شامل: 1) ثبت‌نام در سامانه ثنا، 2) ثبت‌نام در سامانه تصمیم برای جلسات مشاوره، 3) ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، 4) حضور در دادگاه برای اعلام توافق به قاضی، و 5) صدور گواهی عدم امکان سازش و اجرای صیغه طلاق در دفتر ثبت طلاق.

۳. آیا حضور وکیل در طلاق توافقی ضروری است؟
حضور وکیل الزامی نیست، اما استفاده از وکیل می‌تواند فرآیند را تسریع کرده و حقوق طرفین را بهتر حفظ کند. زوجین می‌توانند با وکیل یا بدون وکیل این نوع طلاق را انجام دهند.

۴. آیا برای جدایی توافقی نیاز به حضور در جلسات دادگاه هست؟
بله، زوجین باید حداقل در چند جلسه دادگاه حاضر شوند تا توافقات خود را به قاضی اعلام کنند. در صورتی که وکیل داشته باشند، ممکن است نیازی به حضور شخصی در همه جلسات نباشد.

۵. مدارک لازم برای توافقی جدا شدن چیست؟
مدارک شامل: شناسنامه و کارت ملی زوجین، گواهی بکارت (در صورت طلاق در دوران عقد)، گواهی عدم بارداری، سند ازدواج، و نتایج جلسات مشاوره است.

۶. طلاق توافقی در خارج از کشور به چه صورت است؟
زوجین می‌توانند به کنسولگری مراجعه کرده و به دو وکیل در ایران وکالت دهند تا تمامی مراحل طلاق توسط وکلا در ایران انجام شود.

۷. چند جلسه مشاوره برای طلاق به صورت توافقی لازم است؟
زوجین معمولا باید حداقل ۳ جلسه مشاوره در سامانه تصمیم را طی کنند. این جلسات مشاوره به بررسی امکان سازش میان زوجین کمک می‌کند.

۸. در طلاق از نوع توافقی چه چیزهایی به زن تعلق می‌گیرد؟
زن بر اساس توافق و قوانین حقوقی ایران، می‌تواند از حقوق مالی مانند مهریه، نفقه، جهیزیه، اجرت‌المثل، و در برخی موارد تنصیف اموال بهره‌مند شود.

۹. هزینه توافقی طلاق گرفتن چقدر است؟
هزینه‌ها شامل تمبر دادرسی، هزینه وکیل (در صورت استفاده)، و هزینه‌های مشاوره پیش از طلاق است. این هزینه‌ها معمولاً کمتر از سایر انواع طلاق است و می‌تواند بین زوجین تقسیم شود.

۱۰. طلاق توافقی چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان توافقی جدا شدن بدون وکیل معمولاً بین ۶ تا ۹ ماه طول می‌کشد، اما با حضور وکیل این زمان ممکن است کاهش یابد. تعداد جلسات دادگاه و مشاوره نیز بر مدت زمان تاثیرگذار است.

۱۱. مزایا و معایب طلاق توافقی چیست؟
از مزایای طلاق توافقی می‌توان گفت که این نوع طلاق از سایر اشکال سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر است و به طور کلی معایب کمتری دارد.