چگونه مهریه را به نرخ روز محاسبه کنید؟

مهریه از مهم‌ترین حقوق زن در اسلام است و می‌تواند شامل موارد نقدی و غیرنقدی باشد. باگذشت زمان، ارزش مهریه به نرخ روز عقد باارزش آن در زمان مطالبه یکسان نیست. برای پرداخت مهریه فارغ از اینکه از زمان ازدواج شما چقدر گذشته است، بایستی قوانین جدید مهریه و شرایط روز را در نظر بگیرید. براین‌اساس نرخ تورم و شرایط جامعه در محاسبه مهریه تأثیر مستقیم خواهد داشت.

نحوه محاسبه مهریه طبق شرایط روز

چنانچه مهریه به‌صورت وجه نقد در عقدنامه ذکر شده باشد، بر اساس خواست زوجه بایستی به نرخ روز محاسبه و توسط زوج پرداخت شود. فرمول محاسبه مهریه به نرخ روز به این صورت است:

مهریه به نرخ روز = مهریه مندرج در عقدنامه × (شاخص قیمت سال مطالبه / شاخص قیمت سال عقد)

برای تبدیل مهریه به نرخ روز در مورد مهریه‌هایی که به‌صورت مثنی یا تعهدی مشخص شده‌اند، محاسبات بایستی زیر نظر کارشناس انجام شود. منظور از تعهدی، مهریه‌ای است که پرداخت آن مشروط به وقوع شرط یا شرایطی باشد. مثنی نیز به مهریه‌ای اشاره دارد که در عقدنامه به‌صورت دو یا چند مورد مشخص شده باشد.

البته به یاد داشته باشید که محاسبه مهریه بر اساس فرمول بیان شده ممکن است کاملاً دقیق نباشد. براین‌اساس لازم است محاسبات طبق نظر کارشناس و با استفاده از سامانه‌های آنلاین انجام شود.

دررابطه‌با محاسبه مهریه به نرخ روز به این نکته توجه داشته باشید که در صورت مطالبه مهریه در سال عقد، زوج ملزم به پرداخت وجه رایج درج شده در عقدنامه است. اما چنانچه مهریه در سال‌های بعد مطالبه شود، طبق تبصره ۱۰۸۲ قانون مدنی و توافق طرفین، بایستی مطابق با شرایط روز به‌صورت دقیق محاسبه و پرداخت شود.

سامانه محاسبه آنلاین مهریه به نرخ روز

در حال حاضر، سامانه‌های آنلاین متعددی برای محاسبه مهریه نرخ روز قوه قضاییه وجود دارند. برخی از این موارد عبارت‌اند از:

سامانه ملی آرای قضایی

با مراجعه به این سامانه محاسبه آنلاین مهریه به نرخ روز، می‌توانید به‌صورت رایگان و در مدت زمانی کوتاه بدون نیاز به ثبت‌نام نرخ مهریه قانونی را بر اساس شرایط روز محاسبه کنید. سامانه ملی آرای قضایی توسط قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران به‌منظور ارائه خدمات به هم‌وطنان طراحی شده است. برای استفاده از خدمات این سامانه کافی است به آدرس https://ara.jri.ac.ir/ مراجعه کنید.

اپلیکیشن ‌های موبایل

این روزها باتوجه‌به افزایش تقاضای کاربران، اپلیکیشن‌های متعددی به‌منظور محاسبه مهریه بر اساس نرخ روز طراحی شده‌اند. این برنامه‌ها به‌صورت اندروید و iOS در اختیار کاربران قرار می‌گیرند. برای استفاده از اپلیکیشن محاسبه مهریه به نرخ روز می‌توانید به کافه‌بازار، مایکت، اپ‌استور و سایر پلتفرم‌ها مراجعه کنید و برنامه موردنظر را نصب کنید.

توجه: سامانه‌ها از شاخص قیمت بانک مرکزی استفاده نمی‌کنند. به همین جهت بهتر است با مراجعه به یک کارشناس حقوقی نسبت به محاسبه دقیق مهریه اقدام کنید. برای دریافت مشاوره کافی است با شماره‌تلفن‌های مندرج در سایت تماس بگیرید. مهدی نائینی وکیل پایه یک دادگستری یکی از کارشناسان باتجربه مهریه است که می‌تواند به ابهامات شما دررابطه‌با این مسئله پاسخ دهد.

فرمول محاسبه مهریه سکه زن بعد از فوت شوهر

همان‌طور که گفته شد، وجوه نقد مهریه عمدتاً به‌صورت عندالمطالبه مشخص می‌شود. حال ممکن است این سؤال پیش بیاید که در صورت فوت زوج، تکلیف مهریه زوجه چه خواهد شد. در خصوص پرداخت مهریه پس از فوت زوج، طبق قانون در ابتدا از میان دارایی‌های به‌جامانده از شوهر، پیش از تقسیم ارث مهریه مشخص و جدا می‌شود. البته این در صورتی است که قبل از وفات زوج، زوجه مهریه خود را دریافت نکرده باشد.

نکته مهم در رابطه‌ با این مسئله این است که مهریه زن بر اساس زمان فوت همسرش به نرخ روز محاسبه و پرداخت می‌شود. مهریه از نظر شرعی جزو دیون اصلی زوج محسوب شده و پس از فوت پرداخت آن نسبت به سایر موارد در اولویت است.

انواع مهریه

در زمان عقد مرد می‌تواند با توافق همسرش نحوه پرداخت مهریه را به دو صورت مشخص کند:

 عند المطالبه

مهریه عندالمطالبه یکی از انواع مهر تعیین شده برای زن در عقد دائم است که به‌موجب آن زن می‌تواند در هر مرحله از زندگی مشترک مهریه خود را از شوهر مطالبه کند. علاوه بر این زن مختار است که تا زمان عدم دریافت مهریه از شوهر تمکین نکند. زمانی که مهریه زوجه در عقدنامه عندالمطالبه ذکر شده باشد، زوج از نظر قانونی ملزم به پرداخت آن است مگر اینکه بتواند عدم توانایی مالی خود را در دادگاه اثبات کند. در این شرایط دادگاه باتوجه‌به شرایط زوج دراین‌خصوص تصمیم‌گیری می‌کند.

 عندالاستطاعه

چنانچه مهریه زوج در عقدنامه عندالاستطاعه ذکر شود، به‌موجب آن زوجه از نظر قانونی تنها زمانی می‌تواند اقدام به درخواست مهریه کند که مرد استطاعت لازم را برای پرداخت داشته باشد. در این صورت چنانچه دادگاه تشخیص دهد که مرد توانایی مالی لازم برای پرداخت مهریه را ندارد، او را تحت‌فشار قرار نمی‌دهد. نکته دیگر اینکه زن برای دریافت مهریه عندالاستطاعه بایستی توانایی مالی مرد را در دادگاه اثبات کند.

نحوه محاسبه مهریه کالا

منظور از مهریه کالا این است که در مهریه به طور خاص کالایی مشخص شود. مهریه کالا می‌تواند طلا و جواهر، خودرو، آیینه و شمعدان یا هر چیز دیگری باشد. حال سؤالی که طرح می‌شود این است که در هنگام مطالبه، مهریه کالا بر اساس نرخ روز به چه صورت محاسبه می‌شود؟

روش پرداخت این نوع مهریه به این صورت است که ارزش کالای قید شده در عقدنامه به نرخ روز به‌صورت حدودی محاسبه و به زوجه پرداخت می‌شود. البته لازم به ذکر است، در صورت وجود کالای موردنظر (به‌عنوان‌مثال خودرو) در زمان مطالبه، مهریه زوجه طبق عقدنامه پرداخت خواهد شد؛ در غیر این صورت ارزش آن بر اساس نرخ روز محاسبه می‌شود.

محاسبه مهریه حج تمتع

معمولاً حج تمتع نیز به‌عنوان بخشی از مهریه برای زوجین در نظر گرفته می‌شود. برای محاسبه این مورد لازم است هزینه فیش حج با استعلام از مرکز حج و زیارت مشخص شده و با درنظرگرفتن هزینه کاروان زیارتی به زوجه پرداخت شود.

چرا محاسبه مهریه به نرخ روز مهم است؟

محاسبه مهریه بر اساس نرخ روز در حقیقت راهکاری برای برقراری عدالت و حفظ حقوق زنان است. این راهکار مزایای متعددی را به دنبال خواهد داشت. در ادامه به چند نمونه از مزیت‌های اصلی آن اشاره خواهیم کرد.

حفظ ارزش مهریه

مسلماً مواردی مانند تورم و تغییرات اقتصادی می‌تواند به‌مرور باعث کاهش ارزش مهریه شود. محاسبه مهریه بر اساس شرایط روز کمک می‌کند تا ارزش مهریه بر اساس شرایط جامعه حفظ شده و حقی از زن زایل نشود.

رعایت عدالت

رعایت این روش در پرداخت مهریه رعایت عدالت را به دنبال خواهد داشت؛ چرا که زن می‌تواند بر اساس شرایط جامعه حقوق قانونی خود را دریافت کرده و زندگی خود را به‌صورت مستقل مدیریت کند.

تعیین دقیق میزان بدهی

اگر مهریه یک زن در سال ۱۳۶۰ معادل ۱۰۰ هزار تومان تعیین شده باشد و در سال ۱۴۰۳ مهریه خود را مطالبه کند، عملاً ۱۰۰ هزار تومان دیگر برای او هیچ ارزشی نخواهد داشت. معادل‌سازی مهریه میزان دقیق بدهی مرد را مشخص می‌کند و مانع از تضییع حقوق زن در ازدواج می‌شود.

سؤالات متداول

آیا سکه مهریه به نرخ روز حساب می‌شود؟
بله مهریه به‌صورت سکه نیز به نرخ روز محاسبه می‌شود. این به آن معناست که اگر مهریه به‌صورت سکه تعیین شده باشد، ارزش فعلی سکه‌ها باتوجه‌به نرخ روزبازار محاسبه می‌شود.

محاسبه مهریه به نرخ روز سال ۱۴۰۳ چگونه است؟
بر اساس قانون جدید مهریه سال ۱۴۰۳، برای محاسبه نرخ روز، ابتدا باید ارزش مهریه در زمان عقد نکاح را بدانیم. سپس با استفاده از شاخص‌های اقتصادی و نرخ تورم سال ۱۴۰۳، ارزش فعلی مهریه را محاسبه می‌کنیم.

اگر مهریه در همان سال عقد مطالبه شود، آیا به نرخ روز محاسبه می‌شود؟
خیر، اگر مهریه در همان سال عقد مطالبه شود، مهریه به نرخ روز عقد محاسبه شده و در واقع همان وجه رایج در عقدنامه پرداخت می‌شود.