تکلیف مهریه در طلاق غیابی چیست؟

طلاق یکی از موضوعات پیچیده و حساس در حقوق خانواده است. در مواقعی که طلاق به صورت غیابی صادر می‌شود، سوالات زیادی درباره حقوق مالی زوجه، به ویژه گرفتن مهریه در طلاق غیابی، مطرح می‌شود مثلا یکی از سوالات پرتکرار این است که آیا در طلاق غیابی، زن می‌تواند مهریه خود را دریافت کند یا خیر؟ اگر بخواهیم کوتاه پاسخ بدهیم بله می‌تواند. اما چطور؟ در این مقاله به بررسی این موضوع می‌پردازیم.

تکلیف مهریه در طلاق غیابی

مهریه در طلاق غیابی به زن تعلق می‌گیرد. در صورتی که طلاق به صورت غیابی صادر شود، چه طلاق از طرف مرد باشد و چه از طرف زن، مهریه همچنان بر عهده مرد است. تکلیف مهریه باید پیش از صدور صیغه طلاق و ثبت آن روشن شود.

در صورتی که مرد از محل سکونت خود خارج شده باشد یا مجهول‌المکان باشد، دادگاه می‌تواند برای دریافت مهریه اموال مرد را توقیف کند. این اموال می‌تواند شامل ملک، زمین، خودرو و دیگر دارایی‌های منقول و غیرمنقول باشد. اگر مرد در مدت طولانی (مانند ۶ ماه یا بیشتر) مفقود باشد، زوجه می‌تواند برای وصول مهریه به دادگاه درخواست توقیف اموال مرد را بدهد. مسلما در صورت بخشیدن مهریه در طلاق غیابی توسط زن دین مهریه از گردن مرد برداشته خواهد شد.

نکته: حکم غیابی طلاق زمانی صادر می‌شود که یکی از طرفین (زوج یا زوجه) در دادگاه حضور نداشته باشد. این ممکن است به دلیل عدم دریافت ابلاغیه، غیبت عمدی یکی از طرفین یا حتی مفقودالاثر بودن فرد اتفاق بیفتد. در چنین حالتی، دادگاه طبق ماده ۶۸ تا ۷۰ آیین‌نامه دادرسی، حکم را به صورت غیابی صادر می‌کند. دادگاه معمولاً ابتدا حکم را به آدرس پستی ثبت شده در پرونده ارسال می‌کند و اگر فرد در موعد مشخص حاضر نشود، حکم غیابی صادر می‌شود.

دادخواست مطالبه مهریه در طلاق غیابی

بنابراین زمانی که زوجه در دعوای طلاق غیابی محکوم به طلاق شده است و یا در دعوای طلاق غیابی حضور نداشته و حکم طلاق صادر شده است یا در دعوای طلاق غیابی حضور داشته، اما در خصوص مهریه توافقی انجام نشده است، می‌تواند برای مطالبه مهریه درخواست بدهد و مهریه را به اجرا بگذارد.

نمونه متن دادخواست مطالبه مهریه در طلاق غیابی

خواهان: [نام و نام خانوادگی زوجه] خوانده: [نام و نام خانوادگی زوج] وکیل: [نام و نام خانوادگی وکیل] موضوع: مطالبه مهریه در طلاق غیابی

شرح دعوا:
به استناد دادنامه شماره [شماره دادنامه] صادره از شعبه [شماره شعبه] دادگاه خانواده [شهر محل دادگاه]، زوج به طلاق غیابی محکوم گردیده است. در این حکم، در خصوص مهریه زوجه تصمیم‌گیری نشده است. بر این اساس، با توجه به عقدنامه شماره [شماره عقدنامه] مورخ [تاریخ عقدنامه] و اینکه مهریه زوجه مبلغ [مبلغ مهریه] سکه بهار آزادی تعیین گردیده، درخواست صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مهریه مذکور را دارم.

گرفتن طلاق غیابی و توقیف اموال مرد برای دریافت مهریه

اگر مرد پس از صدور حکم طلاق غیابی در دسترس نباشد، زوجه می‌تواند با توقیف اموال او از جمله ملک، خودرو و دارایی‌های غیرمنقول نسبت به دریافت مهریه اقدام کند. اگر امکان توقیف اموال مرد برای مهریه فراهم نباشد، زن می‌تواند با درخواست حکم جلب از دادگاه برای وصول مهریه اقدام کند.

آیا در طلاق گرفتن غیابی می‌ توان مهریه را قسط بندی کرد؟

اگر مرد در شرایط طلاق غیابی نتواند مهریه را یکجا پرداخت کند، دادگاه می‌تواند آن را به صورت تقسیط درآورد. در واقع پرداخت قسطی مهریه در طلاق غیابی زمانی رخ می‌دهد که مرد تمکن مالی کافی برای پرداخت مهریه به صورت یکجا نداشته باشد و تقاضای اعسار از پرداخت مهریه را تقدیم دادگاه کند. در صورت اثبات اعسار زوج، دادگاه مبلغی را به عنوان پیش‌ قسط تعیین کرده و مابقی مهریه را قسط بندی  خواهد کرد.

تضمین یا تامین مهریه در طلاق به صورت غیابی

پس از صدور اجراییه طلاق غیابی، دادگاه از محکوم علیه تضمین یا تامین می‌گیرد. اگر ابلاغ اجراییه به خوانده به صورت واقعی انجام شود، این تضمین یا تامین ضرورتی نخواهد داشت. اما در صورتی که نیاز به ادامه عملیات اجرایی باشد، دادگاه از محکوم علیه تضمین می‌گیرد.

گرفتن مهریه برای ایرانی های خارج از کشوری که غیابی طلاق می‌ گیرند

اگر یکی از طرفین در خارج از کشور باشد، این امکان وجود دارد که طلاق غیابی از طریق وکیل در ایران پیگیری شود. اگر زوجه در خارج از کشور باشد و بخواهد طلاق غیابی بگیرد، باید از طریق وکیل خود در ایران درخواست طلاق را به دادگاه ارائه دهد. در این شرایط نیز، مهریه به زن تعلق می‌گیرد و دادگاه اقدامات لازم را برای وصول آن از طریق توقیف اموال مرد یا سایر اقدامات اجرایی انجام می‌دهد.

درخواست طلاق از سمت زن حق او را برای مهریه از بین نمی‌ برد

پیش از پایان مقاله لازم است در مورد یکی از تصورات نادرستی که در مورد مهریه وجود دارد کمی توضیح بدهیم؛ در یکی از مراجعاتی که داشتیم، آقایی مراجعه کرده بود که معتقد بود چون همسرش درخواست طلاق داده و دادخواست طلاق مطرح کرده است، دیگر حقی برای دریافت مهریه ندارد. اینکه اگر زن متقاضی طلاق باشد، مهریه از بین می‌رود. این تصور اشتباهی است که ممکن است بسیاری از افراد داشته باشند.

زمانی که زوجه به دادگاه مراجعه کرده و درخواست صدور حکم طلاق می‌دهد، لازم است که تکلیف مسائل مالی نیز مشخص شود. با این حال، این به آن معنا نیست که زن باید حتماً مهریه خود را ببخشد یا به‌طور کامل از آن صرف‌نظر کند تا بتواند حکم طلاق بگیرد. مهریه به‌عنوان یک دین شرعی و قانونی بر عهده زوج باقی می‌ماند و در هر شرایطی الزام‌آور است.

یکی از انواع طلاق که در چنین مواردی ممکن است رخ دهد، طلاق خلع است. در طلاق خلع، زن به‌منظور جلب رضایت مرد برای طلاق، مالی را به وی می‌بخشد یا به او پرداخت می‌کند. این مال می‌تواند مهریه یا بخشی از آن باشد. به‌عنوان مثال، اگر مهریه خانمی ۱۱۰ سکه بهار آزادی باشد، او می‌تواند با بخشیدن ۱۰ سکه به شوهر خود، درخواست طلاق کند. البته، این موضوع به شرطی است که سایر شرایط صدور حکم طلاق نیز وجود داشته باشد.

در چنین مواردی، با بخشیدن همان ۱۰ سکه، امکان صدور حکم طلاق فراهم می‌شود، و نسبت به باقی‌مانده مهریه (۱۰۰ سکه دیگر) که همچنان بر عهده زوج است، امکان صدور حکم دادگاه و وصول آن از طریق قانونی وجود خواهد داشت.

بنابراین، درخواست طلاق از سوی زن، به‌هیچ‌وجه به‌معنای از بین رفتن حق مهریه نیست، مگر اینکه زوجه به‌صورت داوطلبانه و به‌عنوان بخشی از توافق، بخشی از آن را ببخشد.

یک مرور سریع

در شرایط طلاق غیابی مهریه چه می‌شود.؟ مهریه در طلاق غیابی به طور کامل به زن تعلق می‌گیرد و هیچ‌گاه نمی‌تواند به دلیل غیاب طرف مقابل از وی سلب شود. در هر حال، حتی اگر طلاق به صورت غیابی صادر شود، حقوق مالی زوجه، شامل مهریه و نفقه، همچنان بر عهده مرد خواهد بود. اگر مرد در دسترس نباشد، دادگاه با توقیف اموال او یا سایر اقدامات اجرایی، مهریه را به زن پرداخت می‌کند.

در صورت غیاب یکی از طرفین، راه‌های مختلفی برای پرداخت مهریه، از جمله تقسیط آن یا توقیف اموال، وجود دارد. این شرایط قانونی باعث می‌شود که هیچ حقی از زن ضایع نشده و بتواند مهریه خود را در شرایط مختلف دریافت کند.

در صورت نبود آگاهی در مورد حقوق خود، طرفین می‌توانند با مشاوره گرفتن از کارشناسان حقوقی، راهکارهای لازم را برای احقاق حقوق خود بیابند. برای مشاوره با وکیل مهریه کافی است با شماره‌های مندرج در سایت تماس بگیرید و از مشاوره حقوقی مهدی نائینی وکیل پایه یک دادگستری بهره‌مند شوید و در صورت نیاز وکالت را به او بسپارید.

سوالات متداول

مدت زمان گرفتن طلاق غیابی به چه صورت است؟
چون حق طلاق به مرد داده شده است، مدت زمان برای گرفتن طلاق غیابی از سوی مرد می‌تواند کمتر از یک سال باشد، مشروط به اینکه زن راضی به طلاق باشد و مرد نیز تمایل به پرداخت مهریه زن پس از طلاق غیابی داشته باشد. در صورتی که زن وکالت در طلاق نداشته باشد، باید دلایل محکم‌تری برای درخواست طلاق غیابی ارائه کند.

آیا بعد از طلاق می‌توان مهریه گرفت؟
اگر طلاق به صورتی بوده که زن مهریه خود را بخشیده باشد، می‌تواند در دوران عده برای دریافت آن اقدام کرده و درخواست دریافت مهریه بعد از طلاق را به دادگاه ارائه کند. البته اگر دوران عده به پایان برسد دیگر نمی‌توان برای دریافت مهریه هیچ اقدامی کرد.

در چه صورتی در طلاق غیابی برای دریافت مهریه از محکوم له تضمین یا تامین گرفته می‌شود؟
پس از صدور یا ابلاغ اجراییه طلاق دادگاه نسبت به اخذ تامین یا تضمین اقدام می‌کند. اگر اجراییه ابلاغ واقعی باشد و ابلاغ به شخص خوانده صورت گرفته باشد، تضمین یا تامینی دریافت نمی‌شود اما برای تداوم عملیات اجرایی تضمین گرفته می‌شود.

مهلت زمانی برای ثبت دادخواست مطالبه مهریه چقدر است؟
دادخواست مطالبه مهریه باید حداکثر ظرف یک سال از تاریخ صدور حکم طلاق به دادگاه تقدیم شود.

آیا امکان مطالبه مهریه از ماترک یا ارثیه زوج وجود دارد؟
بله، پرداخت مهریه در طلاق غیابی تفاوت چندانی با سایر طلاق‌ها ندارد و زوجه می‌تواند پس از غیابی طلاق گرفتن مهریه خود را از ماترک یا ارثیه وی مطالبه کند.