شکایت از ضامن چک برگشتی
گاهی اوقات گیرنده چک آن را با اطمینان از ضمانت یک شخص خاص می‌پذیرد اما بعد با شرایطی روبرو می‌شود نه صادرکننده پاسخگوست و نه ضامن برای حل مشکل قدمی برمی‌دارد.در چنین شرایطی، آگاهی از نحوه طرح شکایت از ضامن چک می‌تواند راهگشا باشد. به طور کلی، اگر چکی برگشت بخورد، دارنده آن می‌تواند علیه ضامن شکایت کند و وجه چک را وصول کند اما چگونه؟
فهرست مطالب
- چه زمانی می‌توان از ضامن چک شکایت کرد؟
- مراجع صالح رسیدگی به شکایت از ضامن چک
- مهلت شکایت از ضمانت کننده چک
- هزینه شکایت از ضامن چک برگشتی
- شرایط شکایت از ضامن چک
- مدارک مورد نیاز برای شکایت علیه ضامن چک
- نحوه شکایت کردن از ضمانت کننده چک برگشتی چگونه است؟
- نمونه دادخواست مطالبه وجه چک از ضامن
- ثبت ضامن در چک صیادی
- تفاوت بین ضامن و ظهرنویس
- نکات مهم درباره ضمانت چک صیادی و قدیمی
- سخن پایانی
چه زمانی می‌توان از ضامن چک شکایت کرد؟
قبل از هر چیز، لازم است بدانید که شکایت از ضامن چک تنها زمانی امکان‌پذیر است که شرایط مشخصی فراهم شود:
- سررسید چک فرا رسیده باشد.
- موجودی حساب صادرکننده کافی نباشد یا چک مسدود شده باشد.
- دارنده چک گواهی عدم پرداخت چک را دریافت کرده باشد.
مراجع صالح رسیدگی به شکایت از ضامن چک
شکایت از ضمانت کننده چک معمولاً در مراجع زیر رسیدگی می‌شود:
- برای چک‌هایی که مبلغ آنها تا سقف 100 میلیون تومان است، شورای حل اختلاف محل اقامت خوانده یا محل صدور چک و یا دادگاه محل برگشت خوردن چک، صالح است.
- برای چک‌هایی که مبلغ آنها بیشتر از 100 میلیون تومان است، دادگاه عمومی حقوقی محل اقامت خوانده یا محل صدور یا برگشت خوردن چک صالح خواهد بود.
مهلت شکایت از ضمانت کننده چک
مهلت شکایت کردن از ضامن چک به شرح زیر است:
- 15 روز برای مطالبه وجه در همان مکان صدور چک
- 45 روز برای مطالبه وجه غیر از مکان صدور چک در ایران
- 4 ماه برای مطالبه وجه در خارج از کشور.
هزینه شکایت از ضامن چک برگشتی
هزینه شکایت از تضمین کننده چک شامل هزینه دادرسی و هزینه خدمات قضایی است. هزینه دادرسی معمولاً درصدی از مبلغ مورد مطالبه است و بسته به نوع دادگاه (حقوقی یا شورای حل اختلاف) متفاوت خواهد بود. همچنین، ممکن است هزینه‌های اضافی مانند حق‌الوکاله و هزینه‌های مربوط به تهیه مدارک نیز وجود داشته باشد. به طور کلی:
برای چک‌هایی که کمتر از 20 میلیون تومان هستند، هزینه دادرسی 2.5 درصد مبلغ چک است و برای چک‌های بالاتر از 20 میلیون تومان 3.5 درصد است.
شرایط شکایت از ضامن چک
برای طرح شکایت از ضامن چک، شرایط زیر باید رعایت شود:
- وجود گواهی عدم پرداخت
- تنظیم دادخواست مطابق با قوانین
- ارائه مدارک لازم مانند کپی چک و مستندات مربوط به ضمانت.
مدارک مورد نیاز برای شکایت علیه ضامن چک
مدارک لازم برای شکایت علیه ضامن چک شامل موارد زیر است:
- کپی چک برگشتی
- گواهی عدم پرداخت چک از بانک
- مدارک مرتبط با ضمانت
- نام کاربری و رمز عبور سامانه ثنا
- دادخواست تنظیم شده
نحوه شکایت کردن از ضمانت کننده چک برگشتی چگونه است؟
مراحل شکایت از ضامن چک برگشتی به صورت زیر است:
- دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک
- تنظیم دادخواست: میتوانید با کمک یک وکیل یا استفاده از نمونه دادخواست، این گام را انجام دهید.
- ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
- پرداخت هزینه‌های دادرسی و ارجاع پرونده به مرجع صالح.
نمونه دادخواست مطالبه وجه چک از ضامن
متن دادخواست مطالبه وجه چک از ضامن به شکل زیر است:
ریاست محترم دادگاه …
با سلام و احترام
به استحضار می‌رساند خوانده محترم آقای ……… در تاریخ …/…./…. اقدام به صدور یک فقره چک به شرح ستون خواسته نموده‌اند که جناب آقای…… نیز، بازپرداخت وجه چک صادره را ضمانت کردند. در تاریخ یادشده مراجعه به بانک محال علیه منتهی به صدور گواهی عدم پرداخت گردیده است. از آنجا که بر اساس قانون، دارنده چک می‌تواند دعوای مطالبه وجه چک را به طرفیت صادر کننده یا ضامن وی اقامه کند، مستدعی است دستور فرمایید وجه چک توسط خوانده پرداخت شود.
تا اینجای مقاله اصل مطلب شکایت کردن از ضامن برای چک برگشتی را خواندید. اگر علاقه‌مندید جزئیات بیشتری در مورد این موضوع بخوانید ادامه مقاله را از دست ندهید.
ثبت ضامن در چک صیادی
در چک‌های صیادی، فرآیند ضمانت با چک‌های سنتی تفاوت‌هایی دارد. برای ضمانت در چک صیادی، مراحل زیر باید انجام شود:
مرحله اول: ابتدا صادرکننده باید هنگام ثبت اطلاعات چک در سامانه صیاد، در بخش «بابت»، ضمانتی بودن چک را ذکر کند.
مرحله دوم: سپس اطلاعات ضامن در سامانه صیاد ثبت می‌شود.
مرحله سوم: در آخر ضامن باید ضمانت خود را از طریق سامانه تأیید کند.
تفاوت بین ضامن و ظهرنویس
ضامن: شخصی است که با امضای خود تعهد می‌کند در صورت عدم پرداخت وجه چک توسط صادرکننده، مبلغ چک را پرداخت کند.
ظهرنویس: فردی است که چک را به دیگری منتقل کرده و با این اقدام، مسئولیت پرداخت وجه چک را علاوه بر صادرکننده، بر عهده می‌گیرد.
توجه: بنا بر آنچه در ماده 249 و 286 قانون تجارت آمده و در خصوص مهلت شکایت از ظهرنویس چک مصداق دارد، در خصوص ضامن چک، مصداق نداشته و رای وحدت رویه شماره ۵۹۷ مورخ ۱۳۷۴/۲/۱۲ هیات عمومی دیوان عالی کشور هم این موضوع را تایید می‌کند. بر اساس رای وحدت رویه فوق، مهلت یکساله مقرر شده در ماده ۲۸۶ در مورد ظهر نویس، به معنای مصطلح کلمه بوده و ناظر به ضامن نیست.
نکات مهم درباره ضمانت چک صیادی و قدیمی
- امکان ضمانت چک صیادی: می‌توان چک صیادی را ضمانت کرد. این ضمانت می‌تواند در همان سامانه ثبت چک اضافه شود یا از طریق امضا پشت چک انجام گیرد.
- نحوه ضمانت چک صیادی توسط ضامن: نیازی به صدور چک صیادی جداگانه توسط ضامن نیست و ضامن می‌تواند با امضای پشت چک یا تنظیم قرارداد جداگانه ضمانت خود را اعلام کند.
- اعتبار امضای پشت چک: ضامن با امضای پشت چک یا درج ضمانت در سامانه، مسئولیت خود را تایید می‌کند.
- مسئولیت ضامن در چک صیادی: ضمانت کننده در مورد چک صیادی مسئولیت دارد تا مبلغ درج شده روی چک را پرداخت کند، حتی اگر صادرکننده نتواند این کار را انجام دهد.
- شرایط طرح دعوا: شرایط طرح دعوا برای ضامن چک‌های صیادی مشابه چک‌های قدیمی است. با این تفاوت که در چک‌های صیادی فقط علیه صادرکننده امکان صدور اجراییه وجود دارد. دقت کنید که برای شکایت از ضامن یا ظهرنویس باید دادخواست حقوقی جداگانه تنظیم شود.
- مطالبه از ضامن به جای صادرکننده: امکان مطالبه مبلغ چک از ضامن به جای صادرکننده وجود دارد. اما ضامن پس از پرداخت، می‌تواند به صادرکننده مراجعه کند و مبلغ پرداختی را از او مطالبه کند.
- امکان مطالبه همزمان از صادرکننده و ضامن: این مورد بستگی به نوع ضمانت دارد؛ در ضمان نقل ذمه: فقط علیه ضامن می‌توان اقدام کرد. اما در ضمان ضم ذمه می‌توان به هر دو (صادرکننده و ضامن) مراجعه کرد.
- حق رجوع ضامن: در هر دو نوع ضمانت، ضامن می‌تواند به صادرکننده رجوع کرده و مبلغ پرداختی را طلب کند.
- امکان توقیف اموال ضامن چک: اگر علیه ضامن دادخواست تنظیم و او محکوم شود امکان توقیف اموال برای چک وجود دارد.
- امکان گرفتن حکم جلب ضامن چک: در صورتی که ضامن از پرداخت وجه چک امتناع کند، بعد از صدور حکم قطعی، دارنده چک می‌تواند حکم جلب او را بگیرد و ضامن چک را به زندان بیندازد.
- اعسار ضامن: اعسار ضامن به شرایطی اشاره دارد که ضامن به دلیل مشکلات مالی توانایی پرداخت بدهی خود را ندارد. در چنین شرایطی، ضامن می‌تواند درخواست اعسار برای چک ارائه دهد تا از پرداخت بدهی به طور موقت معاف شود یا مهلت بیشتری برای تسویه بدهی دریافت کند.
سخن پایانی
شکایت از ضامن چک برگشتی می‌تواند فرآیندی پیچیده و وقت‌گیر باشد، اما توجه به نوع ضمانت، مدارک لازم و مراجع صالح برای رسیدگی می‌تواند روند شکایت شما را تسهیل کند. در این مقاله، سعی کردیم همه جوانب موضوع را پوشش بدهیم. با این حال، اگر به مشاوره حقوقی نیاز دارید یا می‌خواهید مراحل دقیق‌تری را بدانید، پیشنهاد می‌کنیم با یک وکیل برای شکایت از ضامن چک مشورت کنید. به این منظور کافی است با شماره‌های مندرج در سایت تماس بگیرید تا برای مشاوره با مهدی نائینی وکیل پایه یک دادگستری راهنمایی شوید.
سوالات متداول
چگونه میتوانم از ضامن چک در دادگاه شکایت کنم؟
برای شکایت از ضامن چک، ابتدا باید گواهی عدم پرداخت از بانک دریافت کنید، سپس دادخواست خود را تنظیم کرده و به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی رفته و خواسته خود را ثبت کنید. پس از پرداخت هزینه دادرسی، پرونده به مرجع صالح ارجاع می‌شود و مراحل بعدی پیگیری خواهد شد.
مسئولیت ضامن در چک صیادی چیست؟
بسته به نوع ضمانت که انتقالی باشد یا انضمامی می‌توان برای وصول وجه چک به ضامن رجوع کرد.
آیا میتوانم بدون مراجعه به صادرکننده چک، از ضامن چک شکایت کنم؟
بله، در صورتی که ضمانت ضامن انتقالی باشد، شما میتوانید مستقیماً از ضامن شکایت کنید بدون اینکه نیازی به مراجعه به صادرکننده چک داشته باشید.
آیا علیه ضامن چک شکایت کیفری ممکن است؟
خیر، شکایت کیفری از ضامن چک ممکن نیست و تنها می‌توان عوای حقوقی طرح کرد. شکایت کیفری تنها علیه صادر کننده چک بابت صدور چک بلامحل قابل طرح است.
آیا شکایت از ضامن چک محدودیت زمانی دارد؟
بله، باید پس از سررسید چک و دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک، شکایت خود را ظرف مدت محدودی که در مقاله گفتیم ثبت کنید.
هزینه شکایت از ضامن چک صیادی چقدر است؟
هزینه دادرسی بستگی به مبلغ چک دارد. برای چک‌هایی که کمتر از 20 میلیون تومان هستند، هزینه دادرسی 2.5 درصد مبلغ چک و برای چک‌های بالاتر از 20 میلیون تومان 3.5 درصد است. علاوه بر این، هزینه‌هایی برای خدمات دفاتر قضایی و وکیل نیز وجود دارد.
چگونه میتوانم دادخواست شکایت از ضامن چک را تنظیم کنم؟
بهتر است وکیل بگیرید اما اگر به وکیل دسترسی ندارید، میتوانید از نمونه دادخواست‌هایی که در سامانه‌های قضایی یا این مقاله موجود است، استفاده کنید.
آیا ضامن چک می‌تواند از پرداخت وجه چک امتناع کند؟
بله اما در صورتی که ضامن از پرداخت وجه چک امتناع کند، میتوانید از طریق دادگاه از او شکایت کنید.
چه مرجعی به شکایت از ضامن چک های قدیمی و صیادی رسیدگی می‌کند؟
مراجع صالح برای رسیدگی به شکایت از ضامن چک برگشتی بسته به مبلغ چک متفاوت است: برای چک‌های 100 میلیون تومان و کمتر، شورای حل اختلاف و برای چک‌هایی که مبلغ آنها بیشتر از 100 میلیون تومان است، دادگاه عمومی حقوقی صالح است.
آیا ممکن است شکایت از ضامن چک صیادی به نتیجه نرسد؟
شکایت از ضمانت کننده چک ممکن است به نتیجه نرسد، به ویژه اگر ضامن بتواند دلایل قانونی برای عدم پرداخت وجه ارائه دهد. اما در صورت صحت مدارک و رعایت مراحل قانونی، احتمال موفقیت در شکایت زیاد است.
آیا امکان جلب ضمانت کننده وجود دارد؟
بله در صورت محکومیت به پرداخت و امتناع از آن امکان جلب ضامن چک برگشتی وجود دارد.
