تفاوت وکیل پایه یک و پایه دو دادگستری

وکالت دادگستری عبارت است از اعطای نیابت و نمایندگی از سوی اشخاص حقیقی یا حقوقی به شخصی که از مراجع ذی صلاح پروانه وکالت گرفته است. باید توجه داشت که فقط وکلای رسمی دادگستری می‌توانند از جانب اشخاص حقوقی یا حقیقی در مراجع قضایی اعلام وکالت کنند. حال سؤالی که پیش می‌آید این است که «وکیل دعاوی یا وکیل دادگستری چه کسی است؟» و «تفاوت وکیل پایه یک و پایه دو چیست؟». در این مطلب به تفصیل به این سؤالات پاسخ می‌دهیم.

تفاوت وکیل پایه یک و پایه دو

فرق وکیل پایه ۱ و پایه ۲ این است که وکیل پایه یک دادگستری می‌تواند بدون محدودیت در تمامی محاکم حقوقی یا کیفری در کل کشور اعلام وکالت نماید. اما وکیل پایه دو فقط حق مداخله وکالت در پرونده‌های کیفری که به جرایم تعزیری حبس کمتر از ۱۰ سال، شلاق و جزای نقدی و همچنین پرونده‌های مالی کمتر از ۵۰ میلیون تومان و خواسته‌های غیر مالی به جز اصل نکاح و طلاق و اثبات نسب و نفی نسب را دارند. در ادامه به تعریف وکیل پایه یک و دو می‌پردازیم.

نکته: وکلای دادگستری در دادگاه سراسر کشور می توانند از حقوق موکلین خود دفاع کنند ولی فقط در شهری که پروانه آن را دارند می توانند دفتر وکالت دایر کنند.

وکیل پایه یک دادگستری

وکیل پایه یک وکیلی است که شرایط زیر را به ترتیب انجام داده:

1. در رشته حقوق یا فقه اسلامی تا مقطع کارشناسی یا بیشتر تحصیل کرده.
2. در آزمون وکالت که هر یکسال یکبار برگزار می‌شود شرکت کرده و قبول شده.
3. یک دوره ۱۸ ماهه کارورزی را گذرانده است.
4. سپس در آزمون دیگر به صورت کتبی و شفاهی نمره قبولی کسب کرده.
5. در نهایت هم در مراسم تحلیف وکلا سوگند خورده.

وکیل پایه دو دادگستری

وکلایی که از کانون وکلای دادگستری پروانه اخذ می‌‌کنند در ابتدا ۲ سال کار آموزی می‌کنند و زیر نظر وکیل سرپرست از حقوق موکل دفاع می‌کنند و پس از ۲ سال در صورت تأیید صلاحیت علمی و گزینش‌‌های مربوطه، پروانه وکالت پایه یک می‌گیرند.

وکیل پایه دو دادگستری:

1. اختیارات محدود‌تری نسبت به وکیل پایه یک دادگستری دارد
2.  از تجربه کمتری برخوردار است.
3. تنها توانایی مشاوره دادن را دارد و قبل از اینکه یک دهه به عنوان وکیل پایه دو تجربه نداشته باشد نمی‌تواند در دادگاه‌‌ حضور پیدا کند مگر اینکه تجربه محدودی از قضاوت و قاضی بودن داشته باشد که این موارد استثنا هستند.
4. وکیل پایه دو برخلاف وکیل پایه یک نیاز دارد که در کنار یک وکیل با تجربه و حرفه‌ای فعالیتش را ادامه دهد و بعد از اینکه تجربه کافی را از فعالیت در کنار آن وکیل به دست آورد به عنوان یک وکیل پایه یک مستقل برای خودش فعالیت کند.

وکیل و مشاور حقوقی چه تفاوتی دارند؟

• وکلا حتما و الزاما باید پروانه وکالت داشته باشند که لازمه‌اش قبولی در آزمون‌های کتبی و شفاهی مربوطه است اما مشاور حقوقی نیازی به دریافت پروانه ندارد
• وکلای دارای پروانه اشتغال نمی‌توانند وکیل سازمانی شوند. ابتدا باید پروانه خود را نزد مرجع مربوطه به پدیعه بگذارند. (مشاوران حقوقی چنین محدودیتی ندارند.)
• مشاوران حقوقی نمی‌توانند  استخدام رسمی شوند و صرفا به صورت توافقی با شرکت‌ها قرارداد می‌بندند و حقوقشان ساعتی پرداخت می‌شود.

وکیل دادگستری و وکیل قوه قضاییه

فارغ‌التحصیلان رشته‌ حقوق برای کسب پروانه‌ وکالت حتما باید در آزمون وکالت شرکت کنند. این آزمون هم توسط کانون وکلای دادگستری و هم از طرف مرکز امور مشاوران قوه قضاییه (مرکز وکلای قوه قضاییه) برگزار می‌شود. (مرکز مشاوران قوه قضاییه نهادی موازی با کانون وکلای دادگستری است که قوه قضاییه تأسیس کرده تا افراد بتوانند از طریق آن مجوز فعالیت در حوزه وکالت و مشاوره حقوقی بگیرند.)

افرادی که آزمون وکالت کانون وکلا را با موفقیت پشت سر بگذارند، ابتدا به عنوان کارآموز وکالت فعالیت می‌کنند سپس در صورتی که دوره کارآموزی را تمام کنند و در آزمون اختبار موفق شوند، وکیل پایه یک دادگستری می‌شوند. افرادی هم که در آزمون مرکز امور مشاوران پذیرفته شوند، اول کارآموز، سپس وکیل پایه دو و در نهایت وکیل پایه یک می‌شوند.

شرایط گرفتن پروانه وکالت

شرایط اخذ پروانه وکالت به دو بخش اختصاصی و عمومی تقسیم می‌شود.

شرایط عمومی دریافت پروانه وکالت عبارتند از:

1. تابعیت جمهوری اسلامی ایران
2. اعتقاد به مبانی اسلام و قانون اساسی
3. سلامت جسمی و روانی
4. عدم محکومیت به جنحه و جنایت عمدی
5. عدم محرومیت از حقوق اجتماعی
6. حداقل مدرک کارشناسی در رشته حقوق

شرایط اختصاصی اخذ پروانه وکالت هم شامل:

1. قبولی در آزمون
2. گذراندن دوره کارآموزی وکالت ۲ ساله
3. شرکت در مراسم تحلیف

متن سوگند نامه وکیل هنگام اخذ پروانه پایه یک دادگستری

«در این موقع که می‌خواهم به شغل شریف وکالت نائل شوم، به خداوند قادر متعال قسم یاد می‌کنم که همیشه قوانین و نظامات را محترم شمرده و جز عدالت و احقاق حق منظوری نداشته  و بر خلاف شرافت قضاوت و وکالت اقدام و اظهاری ننمایم. و نسبت به اشخاص و مقامات قضائی و اداری و همکاران و اصحاب دعوی و سایر اشخاص، رعایت احترام را نموده و از اعمال نظریات سیاسی و خصوصی و کینه توزی و انتقام جوئی احتراز نموده و در امور شخصی و کارهایی که از طرف اشخاص انجام می‌دهم راستی و درستی را رویه خود قرار داده و مدافع از حق باشم و شرافت من وثیقه این قسم است که یاد کرده و ذیل قسم نامه را امضاء می‌نمایم.»

توجه: هر گونه تظاهر به وکالت یا مداخله در عمل وکالت بدون پروانه وکالت جرم است و مجازات آن حسب ماده ۵۵ قانون وکالت از ۱ تا ۶ ماه حبس است.

اعطای وکالت و مشاوره حقوقی با مهدی نائینی وکیل پایه یک دادگستری

در این مطلب ضمن تعریف وکیل پایه یک و دو، تفاوت آن‌ها را هم بازگو کردیم. همچنین گفتیم که چگونه می‌توان پروانه وکالت گرفت. اما گرفتن پروانه پایه یک به تنهایی کافی نیست؛ وکیل مورد نظر علاوه بر صلاحیت حرفه‌ای باید خوشنام و دارای صلاحیت اخلاقی هم باشد تا بتوان به او اعتماد کرد. اگر در تهران یا هر جای ایران و حتی خارج از ایران به دنبال چنین وکیلی هستید کافی است با شماره‌های مندرج در سایت تماس بگیرید تا برای مشاوره حقوقی با مهدی نائینی وکیل پایه یک دادگستری و مدیر گروه وکلای مهراد راهنمایی شوید و در صورت نیاز وکالت پرونده خود را به وی بسپارید.

سئوالات متدوال

تفاوت اصلی وکیل پایه یک و دو در چیست؟
در حدود اختیارات. وکلای پایه ۲ حق بر عهده گرفتن برخی پرونده ها را ندارند و باید زیر نظر یک وکیل پایه یک کار کنند.

آیا با لیسانس حقوق و بدون پروانه وکالت می‌توان دفتر مشاوره حقوقی زد؟
خیر تاسیس دفتر نیاز به مجوز دارد.