درخواست اجرای رای داور

 اجرای رای داوری

از دیدگاه حقوقی اجرای رای داوری به این معناست که پس از وصول رای داور، دادگاه ارجاع کننده به داوری رونوشت تایید شده ی رای را به اصحاب دعوا ابلاغ می کند و رای داور را مانند احکام دادگاه به اجرا می گذارد. نکته مهمی که باید خاطر نشان کرد ذکر این مطلب است که رای داوری به ذات خود، توان اجرایی ندارد. اما در صورتی که محکوم علیه، رای داوری را با اختیار خود به مرحله اجرا نگذارد و امتناع ورزد، کسی که رای به نفع وی صادر شده است (محکوم له) می‌تواند از دادگاه درخواست اجرای رای داوری نماید. بنابراین دادگاه مکلف است درخواست را مورد بررسی قرار دهد و اتخاذ تصمیم نماید. در صورت تایید رای داوری توسط دادگاه و عدم وجود جهات بطلان رای داوری ( شرح در ماده ۴۸۹ قانون آیین دارسی مدنی)، دادگاه دستور اجرای رای داوری را صادر می‌نماید. در نتیجه رای داور با دستور اجرای رای داوری توسط دادگاه قدرت اجرایی پیدا می کند و به خودی خود توان اجرایی ندارد.

دادگاه صالح جهت درخواست اجرای رای داوری

دادگاهی جهت رسیدگی به درخواست صدور اجرائیه رای داوری صلاحیتدار است که صلاحیت رسیدگی به اصل دعوی را داشته و یا ان دادگاه موضوع را به داوری ارجاع داده باشد.

اجرای اختیاری و اجرای اجباری رای داور توسط محکوم علیه

اصولا رویه در اجرای رای داوری به این شکل است که محکوم علیه به اختیار خود رای داوری را اجرا می‌نماید. بنابراین قانون گذار با پیش‌بینی این امر، حسب مورد بیست روز یا دو ماه از تاریخ ابلاغ رای، به محکوم علیه رای داوری فرصت داده است تا رای صادر شده توسط داوران را با اختیار خود به مرحله اجرا بگذارد. در صورتی که اجرای اختیاری رای داوری در مدت مذکور در قانون توسط محکوم علیه صورت نگیرد، اجرای اجباری رای داور امکان‌پذیر است. بنابراین جهت اجرای اختیاری رای داور توسط محکوم علیه، قانون گذار تکلیف ۲۰ روزه یا ۲ ماهه تعیین نموده است به علاوه انکه به محض ابلاغ رای این تکلیف به وجود می‌آید و دیگر نیازی به صدور و ابلاغ اجرائیه نیست. اما در خصوص اجرای اجباری رای داور پس از صدور اجرائیه توسط دادگاه، چنین تکلیفی وجود ندارد.

در نتیجه، در صورت عدم اجرای اختیاری رای داور، دادگاه مکلف به صدور اجرائیه است و صدور اجرائیه رای داوری جز با درخواست محکوم له به دادگاه، صورت نمی‌پذیرد. نکته مهم انکه درخواست اجرای رأی داوری توسط محکوم له، نیازی به ارائه دادخواست و ابطال تمبر و پرداخت هزینه دادرسی ندارد. همچنین میزان هزینه اجرای رأی داور توسط دادگاه تعیین می‌شود که پرداخت ان بر عهده محکوم‌علیه است.

درخواست بطلان رای داوری

رای داوری در موارد زیر باطل است و قابلیت اجرایی ندارد:

داور خارج از حدود اختیار خود رأی صادر نموده باشد.
رأی داورپس از انقضای مدت داوری صادر و تسلیم شده باشد.
داور نسبت به مطلبی که موضوع داوری نبوده، رأی صادر کرده باشد.
رأی داوریصادره مخالف قوانین موجد حق باشد.
رأی به وسیله داورانی صادر شده که مجاز به صدور رأی نبوده‌اند
قرارداد رجوع به داوری بی‌اعتبار بوده باشد.
رأی داوریبا ان‌چه در دفتر املاک یا بین اصحاب دعوا در دفتر اسناد رسمی ثبت شده و دارای اعتبار قانونی است مخالف باشد.

اعتراض به رای داوری و درخواست توقف اجرای رای داور

در صورتی که رای داور از موارد مذکور در فوق باشد، ظرف بیست ‌روز بعد از ابلاغ رأی داور، هر یک از طرفین می‌توانند حکم به بطلان رای داوری را از دادگاه صالح درخواست کنند. در این صورت تا زمان رسیدگی به اصل دعوا و قطعی شدن حکم بطلان رای داوری، اجرای رای داورمتوقف می‌ماند. ذکر این نکته حائز اهمیت می باشد که از انجائی که رأی داور براساس خواست اصحاب دعوی صادر شده است، به صرف اعتراض یکی از طرفین دعوی، آثار اجرایی رای داوری منتفی نمی‌شود. اما اگر دلایل اعتراض قوی باشد، دادگاه قرار توقف اجرای رای داوری را تا پایان رسیدگی به اعتراض و صدور حکم قطعی صادر می کند و در صورت لزوم، از معترض تأمین مناسب اخذ خواهد کرد.

بنابراین در صورت اعتراض به رای داور، این رای قابل اجرا است. زیرا سیاست قانون‌گذار تشویق افراد جامعه در جهت مراجعه به داوری است. با درخواست بطلان رای داوری، توسط یکی از طرفین دعوی، دادگاه عندالزوم حکم به بطلان رای داوری صادر می‌نماید اما چنانچه فقطاعتراض به رای داوری صورت گیرد دادگاه پس از رسیدگی، رای داور را صرفا تایید و یا نقض خواهد نمود

مدارک لازم جهت درخواست اجرای رای داوری

مدارک شناسایی از قبیل شناسنامه و کارت ملی
توافقنامه و قرارداد داوری
سایر مستنداتی که امتناع محکوم علیه از اجرای حکم داوری را ثابت می‌نماید
اصل رای داوری

وکیل متخصص جهت درخواست اجرای رای داوری