مجازات قانونی سوء استفاده از علامت تجاری
همان طوری که اسم تجاری معرف تجارتخانه و کالایی است که تاجر عرضه می نماید علامت تجاری هم بیانگر همین معنی است . به این جهت در ماده یک قانون ثبت علایم و اختراعات مصوب اول تیر ماه ۱۳۱۸ از آن چنین تعریف به عمل آمده است .
علامت تجاری عبارت است از هرگونه علامتی اعم از نقش، تصویر ، رقم ، حرف ، عبارت ، مهر و … که برای امتیاز و تشخیص لوازم صنعتی و تجاری تعیین و انتخاب می شود . علامت تجاری معرف و مشخص کننده محصولی است که تحت آن علامت عرضه می گردد.
علامت تجاری به طور عموم شامل هر نوع علامتی است که برای امتیاز یک محصول صنعتی یا تجاری یا کشاورزی از سایر محصولات مشابه آن در بازار به کار می رود.
ثبت قانونی یک نام تجاری ، برای آن حمایت قانونی فراهم می کند و باعث حفاظت از آن در برابر سوء استفاده کنندگان و متقلبان و تقلید کنندگان از برند می شود. در واقع، حق استعمال انحصاری علامت تجاری فقط برای کسی شناخته خواهد شد که علامت خود را به ثبت رسانیده باشد.به این معنی که مخصوص کسی است که آن را به ثبت رسانیده و اشخاصی که علامت خود را به ثبت نرسانند نمی توانند از استفاده اشخاص دیگر از آن علامت جلوگیری کنند و به این جهت کلیه تجار و موسسات تجاری، برای حفظ علامت خود از تقلید و تقلب ، علایم خود را به ثبت می رسانند.
جعل و استفاده غیر مجاز از علامت تجاری ثبت شده
همان طور که توضیح داده شد ، علامت تجاری پس از آنکه به ثبت رسید انحصاری است و مخصوص کسانی است که آن را به ثبت رسانیده اند و تجار و افراد حقیقی و حقوقی حق استفاده از آن را ندارند و اگر شخصی آن را جعل نموده و یا به هر نحوی که به حقوق و منافع آن ها ضروری وارد شود به کاربرد مجرم شناخته می شود و برابر قانون مجازات می گردد .
ماده ۵۲۹ قانون مجازات اسلامی ” تعزیرات ” در رابطه با جعل علامت تجاری، چنین تصریح می دارد :
” هر کس مهر یا منگنه یا علامت یکی از شرکت های غیردولتی را که مطابق قانون تشکیل شده است یا یکی از تجارتخانه ها را جعل کند یا با علم به جعل استعمال نماید. علاوه بر جبران خسارت وترده به حبس از سه ماه تا دو سال محکوم خواهد شد. ”
که در این ماده کسی که علامت یا مهر یا منگنه تجارتخانه و یا شرکت های دولتی را جعل کند و یا اینکه بداند مهر تجارتخانه شرکتی جعل گردیده و با وجود این آن را مورد استفاده قرار دهد به مجازات مقرره محکوم خواهد شد.
علاوه بر جعل مهر یا علامت تجاری یا با علم و آگاهی به اینکه مهری ساختگی و جعلی است از آن استفاده کند. در ماده ۵۳۰ قانون مزبور برای کسی که بدون مجوز مهر، یا علامت تجاری تجارتخانه یا شرکت تجاری را به دست آورده، و به هر طریقی که ممکن باشد خود از آن استفاده کند یا اینکه موجب استفاده آن به وسیله سایرین بشود در صورتی که خسارتی به صاحب علامت وارد شده باشد باید آن را جبران نماید و علاوه بر آن به مجازات حبس نیز محکوم می شود.
مثل اینکه شاگرد تجارتخانه بدون اجازه صاحب تجارتخانه مهر را از کشوی میز یا محل نگهداری خارج نموده و شخصاَ برای امری از آن استفاده کند یا اینکه آن را در اختیار شخص دیگری قرار دهد و او از آن به نحوی استفاده غیرمجاز بنماید در هر حال چنین اقداماتی جرم شناخته شده است، همان طوری که ماده ۵۳۰ قانون تعزیرات چنین مقرر نموده است.
” هر کس مهر یا تمبر یا علامت ادارات یا شرکت ها یا تجارتخانه های مذکور در مواد قبل را بدون مجوز به دست آورد و به طریقی که به حقوق و منافع آن ها ضرر وارد آورد استعمال کند یا سبب استعمال آن گردد علاوه بر جبران خسارت وارده به دو ماه تا دو سال حبس محکوم خواهد شد “.
